Официальные оппоненты: доктор сельскохозяйственных наук
|
|
Скачать 0.86 Mb.
|
ТҮЙІНДЕМЕ ^ Ғылыми зерттеулер Қазақтың қой шаруашылығы ғылыми зерттеу институтының қой және ешкіні өз төлінен көбейту лабораториясында жасалды. Өндірістік тәжірибелер «Ақсеңгір», Мыңбаев атындағы институттың тәжірибе шаруашылықтарында, Қарқаралы ауданының «Бесоба» және Қарағанды облысы Нұра ауданының «Балықтыкөл» қой совхоздарында, сонымен қатар Ресей Федерациясы Ставрополь аумағы Петровск ауданының «Сараево», Талдықорған облысының Андреев ауданының «Саратовск», Талдықорғанның асыл тұқымды кәсіпорнында, Орал облысының «Бірлік» мемлекеттік асыл тұқымды зауыттарында өткізілді. ^ Ауыл шаруашылық малды қолдан ұрықтандыру әдістерін жетілдіру және оларды кең қолдану Қазақстанның қой шаруашылық саласының генетикалық жақсаруында зор табысқа жетті. Осы әдістерді қолдану, әсіресе ұрықты ұзақ уақыт мұз қалпында сақтау технологиясы, бір асыл тұқымды қошқардан жылына он мыңға дейін ұрпақ алуға мүмкіндік береді. Осы әдіс, асыл тұқымды қошқарларды тиімді пайдалану мәселесін шешеді. Ал саулықтарды дәстүрлі әдістермен көбейту, оларды толық пайдалану кезеңінде тек бірнеше ұрпақ алуға мүмкіндік береді. Ұрғашылардың көбейту деңгейінің төмендігі және ұрпақтар арасында уақыт аралығының ұзақ болуы қой шаруашылығындағы генетикалық дамуды шектейді. Осы мәселе, малдың санын өсірудің аса болашағы бар жаңа әдістерді, әсіресе эмбриондарды трансплантациялауды енгізу арқылы шешіледі. Осы ғылыми жұмыста Қазақстандағы генетикалық құнды асыл тұқымды қошқарлардың мұздалып-ерітіліп сақталған ұрығын қолдану арқылы малды қолдан ұрықтандырудың негізгі зоотехникалық әдісінің тиімділігінің өсуінің мүмкіншілігі дәлелденді. Қойлардың жұмыртқа жасушасының биологиялық сапалығы және олардың даму заңдылықтары қаралды. Эмбриондардың реципиенттерге трансплантациялау кезінде алғашқы даму кезеңдері зерттелді. Ұрықты қысқа уақытта және мұз қалпында сақтау кезінде синтетикалық ортаның құрамындағы қоспалар тобы және технологиялық әдістері сыналды. Асыл тұқымды қошқарлардың мұздатылып-ерітіліп сақталған ұрығы арқылы ұрықтандырылған қойлардың буаздығының қажетті нәтижелері алынды. Ұрықты құбылту температурасында қысқа уақытта сақтау және оның ұрықтану мүмкіншілігінің әдісі сыналды. Донорлардағы көптік овуляцияның индукциялық әдісі қаралып, ұсынылды. Трансплантациялау кезінде толық, бөлінген, химерлік, микроинъекциялық және мұздалып-ерітілген эмбриондардың өмірге қабілеттілігі анықталды. ^ . Зерттеулердің мақсаты тоңазытылған және сұйытылған ұрық қолдануымен қойлардың жасанды ұрықтандыру нәтижелерін онан арғы жоғарылату, эмбриондардың трансплантация ғылыми негіздерінің толық жетілдіру, толық құнды эмбриондардың шығуың жоғарлату, қой шарушылығы генетиқалық қорларында іске асыруға толық мүмкіндік береді . ^ . Қойлардың гаметогенезің, ұрықтың сапасың, аналық клеткалардың биологиялық толық құндылығың және эмбриондардың ерте дамуың зерттеу. 7-27°C түрлендіруші температуралар жанында жасанды ұрықтандыру әдісі негізінде ұрық тығыз-таяңдық сақтауына арналған және ұрықты қатыру синтетикалық ортаны өңдеу. Жоғары өнімді қойлардың - донорларға көптік овуляция алу әдістерің сынау. Эмбриондардың жасушаларымен микроманипуляция жұмыстарың өткізу. ^ Қойлардың аналық жасушалардың дамуы, биологиялық толық құндылығы, заңдылығы зерттелген. Ұрықты қысқа уақытта және мұз қалпында сақтау кезінде синтетикалық ортаның құрамындағы қоспалар тобы және технологиялық әдістері сыналды. Донорлардағы көптік овуляцияның индукциялық әдісі қаралып, ұсынылды. Трансплантациялау кезінде толық, бөлінген, химерлік, микроинъекциялық және мұздалып-ерітілген эмбриондардың өмірге қабілеттілігі анықталды. ^ Қойды қолдан ұрықтандыру әдістерін жетілдіру және оларды кең қолдану, әсіресе ұрықты ұзақ уақыт мұз қалпында сақтау технологиясы, малдың санын өсірудің аса болашағы бар жаңа әдістерді, әсіресе эмбриондарды трансплантациялауды енгізу арқылы қой шаруашылық саласының генетикалық жақсаруында зор табысқа жеткізеді. ^ Әртүрлі тәсілдер мен әдістер мұздалып-ерітілген ұрықтың ұрықтандыру қабілеттілігін, көптік овуляцияның индукциясының нәтижелерін, эмбриондардың өмірге бейімділігін асыруға және эмбриондардың алғашқы даму кезеңдерін зерттеуге мүмкіндік берді. Қолданған әдістемелер. Ғылыми зерттеулер Қазақтың қой шаруашылығы ғылыми зерттеу институтының қой және ешкіні өз төлінен көбейту зертханасы әдістемелермен өткізілді. Зерттеулерден алынған негізгі математикалық цифырлық материалдар арнаулы есептеу тәсілдері арқылы шығарылды (Плохинский Н.А., 1969) ^ Асыл тұқымды қошқарлардың ұрығын мұздату үшін синтетикалық орталардың құрамына сілтілі жер металлдардың комплексанттарын және т.б. құрамаларды қосу, қолдан ұрықтандырудың тиімділігін өсірді және қойлардың ұрпақ беруін 64,3-78,8% алуға мүмкіндік берді. Макроэргиялық АТФ қоспалары бар ортада ерітуден кейінгі жылжымалы тұқымдардың пайызын қолдан өсіру қойларды мұздалып-ерітілген ұрықпен ұрықтандыру кезінде 10,5-21,7% төмендейді. Ал сперматозоидтарды ұрықтандыру орнына тез жеткізу үшін простогландинді (эстрофанды) қолдану кезінде, эстрофанның аналық бұлшық етке әсер ету салдарынан, қойлардың ұрпақ беру пайызын 19,3-29,2% төмендетті. Жүргізілген жұмыстың барысында асыл тұқымды қошқарлардың ұрығын мұздату үшін жаңа синтетикалық орта жасалды (№ 5182 патент). Ол мұздалып-ерітілген ұрықтың елгезектігін 46,2%. 38 С температурасында 8 сағат уақыт бақылауында өмірге бейімділігін 63,1% және Қазақтың қой шаруашылығы ғылыми зерттеу технологиялық институтының 1979 жылғы ортамен салыстырғанда қойлардың ұрпақ 15,3% пайызға өсірді. Асыл тұқымды қошқарлардың ұрығын 7-9 жыл бойы мұздалып сақталған қалпында қолдану мүмкіндігі дәлелденді. Осы ұрықпен ұрықтандырылған қойлардың буаздығы 30,3-59,4%-ға, ұрықтандырылуы 100 аналыққа 112-133 қозы құрады. Қойлардың эмбриондарын трансплантациялау жұмысы кезінде қойларға минералды тамақ беру және Қазақстанның оңтүстік-шығысы жағдайында көптік овуляцияны ынталандыру үшін оларға витаминді дәрі-дәрмекті инъекция жасау жағдайында әртүрлі гормонды дәрі-дәрмектің әсері анықталды. СЖК нативті дәрі-дәрмегін сынау кезінде 2,82, ал ГСЖК тазартылған дәрі-дәрмегін қолдану кезінде фоллитропин, графоллон – 4,63; 4,71; 5,61 донорға сапалы эмбрион алуға мүмкіндік берді. Нативті СЖК дәрі-дәрмегін пайдаланған кезде сапалы эмбриондардың саны – 64,4% дейін, ал ГСЖК, фоллигон, гравогормонды пайдалану кезінде - 98,3% дейін жетті. Генетикалық құндылығы бар малды өз төлінен көбейтудің ең тиімді әдісі эмбриондарды мұздату және оларды әрі қарай реципиент-қойларға трансплантациялау әдісі екендігі дәлелденді. Өндіріске енгізу денгейі. Ғылыми-практикалық тәжірибелердің нәтижелері, қорытындылары және ұсыныстары Қазақстан Республикасының қойды өз төлінен көбейту саласы бойынша бағдарламалардың негізі бола алады. Өндіріске енгізуге ұсыныстар. Әртүрлі тәсілдер мен әдістер мұздалып-ерітілген ұрықтың ұрықтандыру қабілеттілігін, көптік овуляцияның индукциясының нәтижелерін, эмбриондардың өмірге бейімділігін асыруға және эмбриондардың алғашқы даму кезеңдерін зерттеуге мүмкіндік және Қазақстан Республикасының қой шаруашылығы бойынша шаруашылық құрылымдарда жұмыстарды интенсификациялауға мүмкіндік береді. Қолдану аясы. Қазақстан Республикасының қой шаруашылығы. ^ Ұрық мұздату және эмбриондардың трансплантациялау әдістері экономикалық нәтижелері – қосымша ұрық және қозы алу мүмкіншілігінде болып анықталған. Ұрық мұздату жаңа әдісің қолдануы экономикалық нәтижелілігін, ертерек қолданылатын әдіспен салыстырғанда 19,6% жоғарылатуға мүмкіншілік берді. ^ Жұмыстың әрбір тарауы зоотехникалық және биология ғылымының білімін кеңейтеді. Әртүрлі тәсілдер мен әдістер мұздалып-ерітілген ұрықтың ұрықтандыру қабілеттілігін, көптік овуляцияның индукциясының нәтижелерін, эмбриондардың өмірге бейімділігін асыруға және эмбриондардың алғашқы даму кезеңдерін зерттеуге мүмкіндік береді. SUMMARY Auzbaev Satibaldi Development of methods of long -term storage of sperm and transplantation of embryos 06.02.01 – breeding, selection, genetics, and reproduction of agricultural animals Dissertation for the degree of doctor in agricultural sciences ^ Scientific researches were spending at laboratories of reproduction of sheep and goats at Kazakhstan Research Institute of sheep breeding (Kaz NIIS). Know-how experiments were help in experimental farms «Aksengerskoe» and institute named after Minbaev, in sheep- breeding farm «Besobinsky» of Karkaralinsk district, «Baliktikolsky» of Nurinsk district of Karaganda region. And also «Sarajevo» of Petrovsk district of Stavropol Region of the Russian Federation, «Saratov» of Andreevskogo district, of Taldykorgansk the breeding enterprise, the state breeding factory «Brlik» of Ural region. Urgency of research. Development of methods of artificial insemination animals and their wide use have ensured big success in genetic improvement of sheep breeding of Kazakhstan. Use of these methods and, especially, technologies of long-term storage of sperm in frozen condition enable obtaining many thousands of offspring from one stud getter in year. This method actually solves a problem of rational use for stallions. And at ewes traditional methods of cultivation allow to receive only some descendants for all period of their use. The low level of reproduction of sheep and long interval of time between generations limits genetic progress in sheep breeding. This problem is solved due to introduction of new, more perspective methods of reproduction of animals, in particular transplantation of embryos. In research the opportunity of increase of efficiency of basic zootechnical method, artificial insemination in Kazakhstan, by means of use of kept and frozen-thawn sperm of genetically valuable rams for service is proved. Biological full value of sheep’s ovicells, regularity of their development is studied. Stages of early development of embryos at replanting to their recipients are investigated. A number of components in structure of synthetic environments and technological methods at short-term storage and freezing of sperm are tested. Comprehensible result of pregnant sheep inseminated, kept and frozen thawn sperm rams-for service are received. The method of short-term storage of sperm in varying temperatures and its impregnating ability is tested. Methods of induction of plural ovulation of donors are studied and offered. Engraftment of whole, divided, chimeric, microinjected and frozen the thawn embryos at transplantation is defined. ^ The Purpose of the studies is the most further increasing to efficiency of the artificial insemination sheep with using frozen and diluted semen’s, improvement scientific basis transplantation embryo, increasing of the output full-fledged embryo, allowing most packed to realize the genetic facility sheep breeding. The Problem of the research. Study gemetegenes beside sheep, quality of the semen, biological qualitative ovules and early development embryo. On base of the method of the artificial insemination to develop the syntactic ambience for short and long keeping of the semen. Feel the methods cause plural ovulation beside valuable sheep - a donor. Conduct work on micromanipulation with embryonic hutch. ^ research. It Is Studied biological qualitative ovules sheep, regularity of their development. Will Realized period early development embryo and their hold the opinion at transplantation recipients. At development acceptance short-term keeping and freeze of the semen ram-producers, in composition of the synthetic ambiences practiced row component and technological acceptance. It Is Designed and offered acceptance cause plural ovulation beside sheep donor. ^ The theoretical position will Voiced about that determined by contribution to theory sheep breeding process is experimental proved possibility keeping semen’s of the ram in frozen and fluid condition in advanced synthetic ambience, reception viable prolific lambs transplantation embryo in sheep and increase reproducing on this base of the genetic variety at import foreign and keeping domestic gеrmоplаsms. ^ Various ways and methods have allowed raising breeding efficiency of frozen – thawn sperm, results of induction of plural ovulation, engraftment of embryos, study stages of early development of embryos. The used methods. The Scientific studies undertaking on methods of the laboratory of the duplication sheep and nanny goats Kazakh scientifically exploratory institute of sheep breeding . Biometric processing the numerical datas was conducted on N.A. Plohinskomu (1969). ^ It is discovered, that inclusion in structure of synthetic environments for freezing of sperm of rams-breeders of complexes of alkali-earth metal and of some components has raised efficiency of artificial insemination, and has allowed getting 64.3 – 78.8 of lambing. Artificial increase of mobile sperms after thawing, in the environment with macroergetic ATP compounds, reduced productivity of insemination of sheep with frozen – thawn sperm by 10.5-21.7%. When using Prostaglandinum (oestofanum), at insemination of sheep with frozen – thawn sperm, with the purpose of the accelerated delivery of spermatozoids to place of fertilization, due to influence of oestofanum on muscular fibres of a uterus, has lowered percent of lambing by 19.3-29.2%. On the basis of the carried out works the new synthetic environment is developed (the patent № 5182) for freezing sperm of the rams-reproducers, raising mobility of frozen – thawn sperm by 46.2%, survival rate of sperms at 38°C, during hours of observance by 63.1% and percent of lambing by 15.3% in comparison with environment of Kazakh NITI of sheep breeding of 1979. The opportunity of the sperm of rams-reproducers frozen and kept during 7 – 9 years is proved. Pregnancy of sheep inseminated by this sperm has made 30.3-59.4%, fertility of sheep 112-133 of lambs on hundred sheep. In works on transplantation of embryos of sheep influence of various hormonal-drugs on background of mineral feeding of sheep and injections of vitamin preparations on stimulation of plural ovulation in condition of southeast of Kazakhstan is established. Test of pregnant-mare serum native drugs has allowed getting 2.82, and use of gonadodrop pregnant-mare serum cleared drugs, follitropin, grafollon – 4.63; 4.71; 5.61 high-grade on the donor. The number of high-grade embryos at use of native pregnant-mare serum has made 64.4%, and gonadodrop pregnant-mare serum, folligon and gravohormon – 98.3%. It is proved, that a comprehensible method of reproduction of genetically valuable animals is freezing embryos and the further transplantation to their sheep-recipients. The Degree of the introduction. Results, conclusions and offers scientifically-practical experiences can from base of programs on reproduction of sheep in Kazakhstan. ^ duction on introduction. Various ways and methods have allowed raising breeding efficiency of frozen – thawn sperm, results of induction of plural ovulation, engraftment of embryos, study stages of early development of embryos and practical realization of substantive provisions of the dissertation will allow to intensify sheep breeding Republic Kazakhstan in economic formations on sheep breeding. Application. Sheep breeding of Republic Kazakhstan. Economic efficiency. The Cost-performance of the methods of the freeze the semen and embryo transplantation are installed in possibility of the reception additional amount semens and lambs desirable types. Using the new method of the freeze the semen has allowed to raise the cost-performance of the use the ram of the producer per annum on 19,6 % in comparison with earlier applicable method. Proposal development of the research object. Each of sections fills up knowledge of zootechnical and a biological science. Various ways and methods have allowed raising breeding efficiency of frozen – thawn sperm, results of induction of plural ovulation, engraftment of embryos, study stages of early development of embryo. |
Ваша оценка этого документа будет первой.
Ваша оценка:
Похожие:
База данных защищена авторским правом ©MedZnate 2000-2016
allo, dekanat, ansya, kenam
обратиться к администрации | правообладателям | пользователям
allo, dekanat, ansya, kenam
обратиться к администрации | правообладателям | пользователям